UNDP Human Development Report 2025: Paano Binabago ng AI ang Kinabukasan ng Tao at Lipunan

Maynila, Pilipinas – Malinaw ang mensahe ng United Nations Development Programme (UNDP) sa kanilang Human Development Report 2025: Hindi na “frontier technology” ang Artificial Intelligence (AI) – ito ay mahalagang bahagi na ng ating pang-araw-araw na buhay.

Binabago ng AI ang paraan ng pagkatuto, pagtatrabaho, at pamamahala. Katulad ng kuryente, ito ay isang general-purpose technology na may aplikasyon sa lahat ng sektor at may kakayahang makaapekto sa human development sa pandaigdigang antas.

AI at Human Development: Malawak ang Saklaw, Malalim ang Epekto

Ayon sa UNDP, ang human development ay pagpapalawak ng kalayaan at oportunidad ng tao upang mapabuti ang kalidad ng pamumuhay. Sinusukat ito sa tatlong pangunahing dimensyon:

⦿ Pamumuhay nang mahaba at malusog

⦿ Pagkakaroon ng sapat na kaalaman

⦿ Pagkakaroon ng disenteng pamantayan ng kabuhayan

Higit pa ito sa simpleng paglago ng ekonomiya – ito ay tungkol sa pagbibigay kapangyarihan sa tao upang mabuhay ayon sa kanilang pinahahalagahan. Ngunit ipinapakita ng report na bumabagal, at sa ilang kaso ay humihina, ang global human development, lalo na matapos ang pandemya. Sa kasalukuyang bilis, aabutin pa ng tatlong dekada bago maabot ang pre-pandemic projections.

Lumolobong Agwat ng Hindi Pagkakapantay-pantay

Matapos ang 25 taon ng paghigpit ng agwat sa pagitan ng mayayaman at mahihirap na bansa, muling lumalaki ang pagkakaibang ito. Sa Asia-Pacific, bagama’t ikatlo sa pinakamataas na human development globally, 40% ng mga bansa ay nananatiling mas mababa ang antas kumpara bago ang pandemya. Dalawang pangunahing dahilan:

⦿ Trade tensions na nagpapabagal sa ekonomiya

⦿ Pagtaas ng utang na pumipigil sa paggasta para sa edukasyon at kalusugan

AI Usage at Aspirations: Pandaigdigan at Pambansa

Sa survey ng UNDP na sumaklaw sa 21,000 katao mula sa 21 bansa (63% ng populasyon sa mundo), lumabas na 20% ng tao ay gumagamit na ng AI, at inaasahang aabot ito sa 66% sa loob ng isang taon para sa trabaho, kalusugan, at edukasyon.

⦿ Mas mababa ang optimismo ng mga nakatatanda, madalas dahil sa kakulangan sa pamilyaridad at takot sa maling paggamit.

⦿ Mas mababa ang mental well-being ng kabataan, lalo na sa kababaihan, na inuugnay sa social media at AI-driven platforms.

⦿ Mas nakikita ng karamihan ang AI bilang augmentation tool kaysa sa purong automation, ngunit may panganib na magpalala ito ng inequality kung mali ang implementasyon.

AI Divide: Gumagawa vs. Gumagamit

Malaki ang agwat sa pagitan ng mga bansang gumagawa ng AI at yaong gumagamit lamang nito:

⦿ 100 kumpanya (karamihan sa U.S. at China) ang kumokontrol sa mahigit 40% ng global AI R&D.

⦿ Karamihan ng datasets ay mula sa mauunlad na bansa, na nagdudulot ng bias laban sa mababang human development nations.

Tatlong Rekomendasyon para sa People-Centered AI

1. Build a Complementarity Economy – Tukuyin ang mga sektor na may mataas na potensyal para sa human-AI collaboration, gaya ng kalusugan at edukasyon.

2. Guide AI Innovation with Intent – I-ugnay ang AI development sa malawak na benepisyong panlipunan, hindi lang sa teknikal na benchmarks.

3. Invest in Skills – Palakasin ang foundational skills at AI literacy para sa mas epektibong paggamit.

Kalagayan ng Pilipinas

⦿ HDI ay mas mababa sa East Asia at Pacific average; ika-7 sa ASEAN.

⦿ Income inequality ang pinakamalaking hadlang, nag-aambag sa 17% ng HDI loss.

⦿ Bahagyang bumuti ang gender inequality dahil sa pagbaba ng adolescent birth rates.

⦿ Sa AI readiness, nasa itaas ng middle-income average ang Pilipinas ngunit kailangan ng mas mataas na pondo para sa edukasyon (kasalukuyang 3.62% ng GDP, mas mababa sa 4–6% benchmark ng UNESCO).

Edukasyon at Enerhiya: Dalawang Kritikal na Haligi

⦿ PISA 2022 scores – mas mababa ang Pilipinas sa ASEAN averages sa math, science, at reading. Kailangan ng mas mahusay na paggamit ng pondo at outcome-based approaches.

⦿ AI infrastructure – energy-intensive, mataas ang presyo ng kuryente kumpara sa kapit-bansa, ngunit may malaking potensyal sa solar at wind energy.

Epekto sa Trabaho

Ayon sa IMF, isang-katlo ng mga trabaho sa Pilipinas ay maaapektuhan ng AI. Sa positibong pananaw, 61% ng mga trabahong ito ay maaaring tumaas ang produktibidad kung gagamitin ang AI bilang katuwang. Pinakamalaking makikinabang: kabataang may kolehiyong edukasyon, urban workers, at kababaihang nasa serbisyo.

---

Konklusyon

Malinaw ang mensahe ng UNDP – narito na ang AI at mabilis nitong binabago ang lipunan. Ang hamon para sa Pilipinas at iba pang developing nations ay ang paghubog ng mga polisiya at imprastraktura na magtitiyak na ang AI ay inklusive, makatarungan, at kapaki-pakinabang para sa lahat. Sa tamang estratehiya, maaari itong maging makapangyarihang kasangkapan para sa pagpapabuti ng kalidad ng buhay at pagpapabilis ng human development.

---

Nais mo bang matuto mismo mula kay The VoiceMaster?

🔗 Bisitahin: www.creativoices.com

📺 Mag-subscribe: youtube.com/TheVoiceMaster

📱 Facebook: fb.com/TheVoiceMaster

🎙️ Sumali sa susunod na Certified Voice Artist Program!